Tảo hôn là gì? Những hậu quả nghiêm trọng của việc tảo hôn

Tảo hôn là gì và những ảnh hưởng của tình trạng này đến tình hình kinh tế xã hội là như thế nào? Bài viết sau đây sẽ giải đáp cho bạn những thắc mắc về vấn đề này. 

1. Tảo hôn là gì và những hậu quả pháp lý của hành vi tảo hôn

1.1 Tảo hôn là gì?

Trường hợp hai bên nam nữ kết hôn với nhau khi một hoặc cả hai bên chưa đủ điều kiện về độ tuổi kết hôn theo quy định pháp luật, cụ thể, nam chưa đủ 20 tuổi, nữ chưa đủ 18 tuổi thì được gọi là tảo hôn. Nói cách khác tảo hôn là hành vi lấy vợ, lấy chồng trước tuổi quy định của pháp luật. Trên thực tế, được chia thành 2 trường hợp tảo hôn đó là đã đăng ký kết hôn và chưa đăng ký kết hôn. 

Định nghĩa tảo hôn là gì cũng đã được quy định cụ thể, khá rõ ràng trong Luật hôn nhân và gia đình 2014. Đây là một hành vi vi phạm pháp luật, không chỉ thế nó còn trái với những chuẩn mực đạo đức xã hội, thuần phong mỹ tục của dân tộc, ảnh hưởng đến mục đích của hôn nhân hướng tới là duy trì và phát triển giống nòi.

1.2 Hậu quả pháp lý

Sau khi đã hiểu rõ khái niệm tảo hôn là gì, chúng ta sẽ tiếp tục tìm hiểu tiếp những hậu quả pháp lý của hành vì này đã được  quy định rất rõ ràng tại khoản 2, điều 5 của Luật hôn nhân và gia đình 2014. Các hình thức xử lý pháp luật gồm có như sau:

Hủy kết hôn trái pháp luật

Với trường hợp đã đăng ký kết hôn thì cuộc hôn nhân đó sẽ không được pháp luật công nhận và có thể bị hủy khi có yêu cầu của những người có thẩm quyền. Theo thủ tục Bộ luật tố tụng dân sự quy định, Tòa án có thẩm quyền xem xét về điều kiện độ tuổi khi kết hôn để xử lý. Theo đó, việc kết hôn sẽ bị hủy khi một trong 2 bên không đủ tuổi hoặc không công nhận quan hệ hôn nhân đó tại thời điểm Tòa án xem xét yêu cầu hủy hôn.

Khi hành vi kết hôn trái pháp luật do hành vi tảo hôn bị hủy sẽ dẫn đến hậu quả pháp lý sau:

- Hai bên phải chấm dứt quan hệ như vợ chồng.

- Quyền, nghĩa vụ của cha, mẹ, con (nếu hai bên đã có con với nhau) được giải quyết theo quy định về quyền, nghĩa vụ của cha, mẹ, con khi ly hôn.

- Quan hệ tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng giữa các bên được giải quyết theo quy định về giải quyết quan hệ tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng của nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn.

Xử lý vi phạm hành chính

Tại Điều 47, Nghị định 110/2013/NĐ-CP của chính phủ về hành vi xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp, hôn nhân và gia đình, thi hành án dân sự, phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã quy định như sau: “Hành vi tảo hôn, tổ chức tảo hôn Cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với hành vi tổ chức lấy vợ, lấy chồng cho người chưa đủ tuổi kết hôn. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với hành vi cố ý duy trì quan hệ vợ chồng trái pháp luật với người chưa đủ tuổi kết hôn mặc dù đã có quyết định của Tòa án nhân dân buộc chấm dứt quan hệ đó.”

Như vậy, có thể xử phạt hành chính khi Tòa án nhân dân có thẩm quyền đã ra quyết định buộc chấm dứt quan hệ vợ chồng với người chưa đủ tuổi nhưng vẫn cố ý duy trì quan hệ vợ chồng trái pháp luật. Ngoài ra, còn xử phạt hành chính với hành vi tổ chức tảo hôn (tổ chức lấy vợ, lấy chồng cho người chưa đủ tuổi lết hôn).

Truy cứu trách nhiệm hình sự

Trường hợp xử lý hình sự khi người thực hiện hành vi tổ chức hành vi lấy vợ, lấy chồng cho những người chưa đủ điều kiện về độ tuổi để kết hôn đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn tiếp tục vi phạm. Theo đó, mức xử phạt được quy định là phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm.

2. Ảnh hưởng lớn của việc tảo hôn là gì?

2.1 Ảnh hưởng đối với bản thân và gia đình

- Về sức khỏe: Bản thân những bà mẹ trẻ bị ảnh hưởng đến sức khỏe do cơ thể chưa phát triển đến độ hoàn thiện. Việc quan hệ tình dục sớm, mang thai, sinh đẻ, nuôi con sớm làm chậm quá trình phát triển thể chất tự nhiên của con người, dẫn tới thoái hóa và các di chứng bệnh tật, làm suy kiệt sức khỏe của bố, mẹ và con. Đặc biệt, trẻ em gái dưới độ tuổi 15 mang thai sẽ có nguy cơ chết do mang thai và sinh đẻ cao so với phụ nữ trên 20 tuổi. Những đứa trẻ có mẹ dưới 18 tuổi có nhiều khả năng nhẹ cân hoặc chết non hơn những đứa trẻ khác.

- Về tinh thần: Tảo hôn sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến thể chất, tâm sinh lý của trẻ em do chưa đủ độ tuổi trưởng thành. Khi kết hôn sớm trẻ em sẽ không được nghỉ ngơi và thư giãn, không được tham gia vui chơi, giải trí và sinh hoạt văn hóa, nghệ thuật phù hợp với lứa tuổi…

- Về môi trường giáo dục: Phần lớn các cặp vợ chồng tảo hôn khi tuổi đời còn rất nhỏ, phải nghỉ học sẽ làm mất đi cơ hội học tập, cơ hội được tiếp thu những nền giáo dục tiên tiến, hiện đại nhằm phát triển tối đa nhân cách, tài năng, các khả năng về trí tuệ và thể chất của trẻ em.

- Về kinh tế: trẻ em kết hôn sớm sẽ mất cơ hội để cải thiện điều kiện sống, khả năng đóng góp kinh tế cho gia đình là rất thấp dẫn đến tỷ lệ đói nghèo ngày càng tăng cao, nhiều cặp đi đến phá vỡ hạnh phúc gia đình, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của trẻ em.

2.2 Ảnh hưởng đối với xã hội

- Về mặt xã hội: Đây là nguyên nhân gia tăng tỷ lệ suy dinh dưỡng của trẻ em, là gánh nặng cho gia đình và xã hội, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng dân số, nguồn nhân lực và gây hậu quả tiêu cực đến sự phát triển và tiến bộ xã hội.

Như vậy, chúng ta vừa trả lời xong câu hỏi tảo hôn là gì. Từ đó có thể thấy việc đẩy lùi tình trạng này là rất cần thiết vì một cuộc sống ấm no, hạnh phúc, xã hội phát triển, văn minh.