Hướng dẫn cách tính bảo hiểm xã hội theo quy định pháp luật mới nhất

Bảo hiểm xã hội có vai trò vô cùng quan trọng trong chính sách an sinh xã hội được Nhà nước đặt ra. Vậy cách tính bảo hiểm xã hội được quy định như thế nào? Làm thế nào để nhận tiền bảo hiểm xã hội? Nếu bạn đang tìm hiểu vấn đề này hãy tham khảo bài viết dưới đây nhé!

Bảo hiểm xã hội là gì?

Khái niệm bảo hiểm xã hội(BHXH) và các chế độ bảo hiểm xã hội hiện nay đang được pháp luật quy định trong Luật BHXH năm 2014 và những văn bản nghị định, thông tư hướng dẫn có liên quan. 

Cụ thể theo quy định tại khoản 1 Điều 3 Luật BHXH, bạn có thể hiểu bảo hiểm xã hội là một sự bảo đảm thay thế hoặc dùng để bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc đã mất thu nhập do bệnh tật, ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết…

Bảo hiểm xã hội sẽ được tính cho mỗi người dựa trên cơ sở đã đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội.

Những chế độ về bảo hiểm xã hội sẽ được Nhà nước tổ chức và đảm bảo thực hiện đầy đủ, đúng với các quy định của hệ thống pháp luật VN nhằm hỗ trợ về mặt đời sống cho người đã tham gia.

Điều kiện hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần và cách tính

Điều kiện hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần

Theo quy định tại khoản 1 Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 đã được sửa đổi bởi khoản 1 Điều 219 Bộ luật Lao động năm 2019 và khoản 1 Điều 1 Nghị quyết số 93/2015/QH13, người lao động muốn rút/hưởng bảo hiểm xã hội 01 lần phải thỏa các điều kiện sau:

- Đủ độ tuổi hưởng lương hưu theo quy định hiện hành mà chưa đủ 20 năm thực hiện việc đóng BHXH;

- Lao động nữ hiện đang là cán bộ/công chức xã hoặc hoạt động không chuyên trách ở cơ quan cấp xã từ đủ 55 tuổi 08 tháng (tính theo năm 2022) mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không còn tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện;

- Đã ra nước ngoài để định cư, sinh sống;

- Đang bị mắc một trong những căn bệnh nguy hiểm đến tính mạng như bệnh ung thư, bại liệt, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS, xơ gan cổ chướng, phong và nhiều căn bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;

- Sĩ quan/quân nhân chuyên nghiệp; các sĩ quan/hạ sĩ quan nghiệp vụ/học viên quân đội/công an,… khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không còn đủ điều kiện để hưởng lương hưu nhà nước;

- Tham gia BHXH bắt buộc sau thời hạn 01 năm nghỉ việc hoặc đã tham gia BHXH tự nguyện sau 01 năm và không còn tiếp tục đóng BHXH với thời gian là chưa đủ 20 năm.

Theo Khoản 2 Điều 8 Nghị định 115/2015/NĐ-CP, tính bảo hiểm xã hội 1 lần sẽ được dựa trên số năm người lao động đã tham gia đóng BHXH, cứ mỗi năm sẽ được tính bằng:

- 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đã đóng BHXH cho những năm được đóng trước thời hạn năm 2014;

- 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đã đóng BHXH cho những năm tham gia từ thời hạn năm 2014 trở đi.

Cụ thể, theo Điều 19 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH, cách tính bảo hiểm xã hội 1 lần được xác định theo công thức như sau:

Trong đó:

- Thời gian đóng BHXH nếu có tháng lẻ thì từ 01 - 06 tháng sẽ được tính bằng với ½ năm(nửa năm), từ 07 - 11 tháng sẽ được tính tròn là 01 năm.

Trường hợp tính đến trước 01/01/2014 với thời gian đóng BHXH có tháng lẻ ra thì những tháng lẻ đó sẽ được chuyển sang giai đoạn đóng cho BHXH từ 01/01/2014 trở đi.

- Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH được tính như sau:

Theo quy định tại Điều 2 Thông tư 36/2021/TT-BLĐTBXH, mức điều chỉnh tiền lương cho các tháng đóng BHXH của người lao động áp dụng từ 01/01/2022 đến hết 31/12/2022 sẽ được thực hiện như bảng sau đây:

Lưu ý:

Mức hưởng BHXH 01 lần của người lao động sẽ có thời gian đóng BHXH chưa đủ 01 năm được tính bằng 22% của các mức tiền lương tháng đã tham gia đóng BHXH. Mức tối đa sẽ bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đã đóng BHXH.

Chẳng hạn như:

Ông C có thời gian tham gia BHXH từ tháng 10/2017 đến tháng 04/2019 như sau:

• Từ tháng 10/2017 - 12/2017: Mức lương ông nhận là 4.500.000 đồng/tháng.
• Từ tháng 01/2018 - 03/2019: Mức lương ông lãnh là 5.000.000 đồng/tháng.
• Tháng 04/2019: Mức lương ông nhận là 5.500.000 đồng/tháng.

Tổng thời gian đã tham gia BHXH của ông C là 01 năm 07 tháng (sẽ được làm tròn thành 02 năm). Thời điểm đủ điều kiện để nộp hồ sơ hưởng BHXH 01 lần là từ tháng 05/2020. Nếu vào năm 2022, ông C làm thủ tục rút BHXH 01 lần thì sẽ được nhận số tiền như sau:

Mức lương bình quân của ông C là= {(3 x 4.500.000 x 1,12) + (12 x 5.000.000 x 1,08) + (3 x 5.000.000 x 1,05) + (1 x 5.500.000 x 1,05)} : 19 = 5.339.211 đồng

Mức hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần của ông C là = 2 x 5.339.211 x 2 = 21.356.844 đồng.

Cách tính bảo hiểm xã hội online như thế nào ?

Việc áp dụng công thức tính như trên khiến nhiều người lao động gặp khó khăn trong việc tính toán và đôi khi sợ nhầm lẫn. Vậy nên trong bài viết này sẽ hướng dẫn người lao động cách tính BHXH 1 lần online sử dụng ứng dụng VssID - BHXH số và hệ thống tính BHXH 1 lần trên website LuatVietNam.

Cách tính BHXH 1 lần trên VssID

Bước 1: Bạn vào Google Play hoặc Apple Store tải ứng dụng VssID về máy điện thoại

Bước 2: Bạn đăng ký tài khoản (nếu chưa có) hoặc đăng nhập vào ứng dụng VssID. Sau đó, tại giao diện Quản lý cá nhân, bạn chọn Thông tin hưởng

Bước 3: Bạn chọn mục Một lần, hệ thống sẽ cung cấp thông tin hưởng BHXH 1 lần của bạn. Ngoài ra, để xem quá trình tham giá BHXH, bạn chọn Qúa trình tham gia nhé!

Lưu ý: Check tiền bảo hiểm xã hội lần trên VssID chỉ áp dụng đối với trường hợp:

• Người lao động có toàn thời gian đóng BHXH bắt buộc theo chế độ tiền lương của công ty, doanh nghiệp
• Thời gian đóng BHXH bắt buộc từ 1 năm trở lên
• Số tiền BHXH 1 lần được tính đã bao gồm hệ số trượt giá tại thời điểm bạn tra cứu

Cách tính BHXH 1 lần trên web luatvietnam.vn

Bước 1: Bạn truy cập vào đường link này để vào hệ thống tính Bảo hiểm xã hội 1 lần

Bước 2: Bạn nhập đầy đủ thông tin về giai đoạn đóng BHXH và mức lương đóng BHXH, có thể Thêm giai đoạn. Sau đó, bạn click vào Tính BHXH, hệ thống sẽ hiển thị kết quả tiền BHXH 1 lần cho bạn nhé!

Các bạn lưu ý, mức hưởng BHXH 1 lần của người lao động khi chưa đóng đủ 1 năm được tính bằng 22% mức lương tháng đã đóng BHXH. Mức tối đa bằng 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.

Hướng dẫn thủ tục nhận BHXH một lần và nơi nộp hồ sơ?

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ

Căn cứ theo Quyết định 222/QĐ-BHXH, hồ sơ đề nghị để nhận BHXH 01 lần được bao gồm:

- Bản chính Sổ bảo hiểm xã hội của người lao động.

- Bản chính Đơn đề nghị nhận bảo hiểm xã hội theo Mẫu số 14-HSB.

- Đối với người đã ra nước ngoài để định cư thì phải nộp thêm bản sao Giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc đã thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch tiếng Việt được công chứng/chứng thực một trong các giấy tờ sau:

+ Hộ chiếu của người lao động do cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài cấp.

+ Visa của cơ quan nước ngoài cấp nhằm xác nhận việc cho phép người lao động nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài.

Các giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch vào nước ngoài; giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú - thẻ xanh, thẻ cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài cấp hợp pháp.

- Trường hợp bị đang mắc một trong những căn bệnh nguy hiểm đến tính mạng thì phải có thêm bản trích sao/tóm tắt hồ sơ bệnh án của người đề nghị rút bảo hiểm, thể hiện rõ tình trạng không tự phục vụ được.

Nếu bị mắc các bệnh khác theo danh sách của Bộ Y tế thì thay bằng một Biên bản giám định mức suy giảm từ 81% khả năng lao động trở lên, của Hội đồng giám định y khoa thể hiện tình trạng không thể tự phục vụ được.

- Trong trường hợp thanh toán phí giám đinh y khoa thì có thêm những hóa đơn, chứng từ thu phí giám định kèm theo văn bản gốc bảng kê các nội dung giám định của cơ sở thực hiện giám định y khoa.

- Bản chính Bản khai cá nhân về thời gian, địa bàn phục vụ trong Quân đội có hưởng phụ cấp của khu vực theo mẫu số 04B - HBQP ban hành kèm theo Thông tư 136/2020/TT-BQP ngày 29/10/2020 đối với trường hợp có thời gian phục vụ trong Quân đội trước ngày 01/01/2007 tại địa bàn có hưởng phụ cấp.

Bước 2: Nộp hồ sơ cho cơ quan BHXH tại huyện/tỉnh nơi người lao động đang cư trú.

Phương thức nộp:

- Qua giao dịch điện tử: Người lao động cần đăng ký nhận mã xác thực và gửi hồ sơ điện từ đến Cổng thông tin điện tử BHXH Việt Nam hoặc qua Tổ chức I-VAN.

Trường hợp không chuyển hồ sơ giấy sang phiên bản điện tử được thì có thể gửi toàn bộ hồ sơ giấy đến cơ quan BHXH qua dịch vụ bưu chính;

- Nộp trực tiếp tại cơ quan BHXH có thẩm quyền.

Bước 3: Tiếp nhận kết quả giải quyết.

Thời hạn xử lý: Tối đa 05 ngày làm việc, kể từ ngày cơ quan BHXH nhận đủ hồ sơ hợp lệ

Người lao động nhận kết quả được xử lý, bao gồm:

- Hồ sơ giấy tờ liên quan: theo hình thức đã đăng ký trước đó;

- Số tiền trợ cấp của BHXH:

+ Trực tiếp tại cơ quan BHXH hoặc thông qua dịch vụ bưu chính công ích hoặc thông qua tài khoản cá nhân đã kê khai;

+ Trường hợp ủy quyền cho người khác đến lĩnh thay, sẽ thực hiện theo quy định tại thủ tục “ủy quyền lĩnh thay các chế độ BHXH, trợ cấp thất nghiệp” hoặc chứng minh bằng bản chính Hợp đồng ủy quyền theo quy định hiện hành.

Định cư nước ngoài có thể rút tiền BHXH một lần không?

Theo điểm c khoản 1 Điều 8 Nghị định 115/2015/NĐ-CP quy định về bảo hiểm xã hội một lần được hưởng trong các trường hợp sau: 

+ Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định hiện hành mà chưa đủ 20 năm tham gia đóng bảo hiểm xã hội hoặc trường hợp đặc biệt mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội và không thể tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện;

+ Sau một năm đã nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm tham gia đóng bảo hiểm xã hội và không còn tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội;

+ Ra nước ngoài để định cư, sinh sống;

+ Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;

Như vậy người lao động có dự định ra nước ngoài định cư là một trong những đối tượng được hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần. Nếu bạn thuộc trường hợp định cư nước ngoài thì có thể đề nghị với cơ quan BHXH với việc chuẩn bị đầy đủ hồ sơ như hướng dẫn ở trên để hưởng BHXH một lần.

Trên đây là toàn bộ thông tin cần thiết mà chúng tôi muốn gửi đến bạn về bảo hiểm xã hội. Hi vọng với những chia sẻ này bạn đã biết cách tính bảo hiểm xã hội đơn giản nhất, đối chiếu với số tiền hỗ trợ được nhận và biết cách để rút bảo hiểm xã hội hợp pháp.