Đòn bẩy tài chính là gì? Cách tính và sử dụng như thế nào?

21.11.2023 - 13:50

Ngày nay, việc sử dụng vốn vay để đầu tư với mục tiêu sinh lời không còn là điều xa lạ. Đó là nguyên nhân khiến đòn bẩy tài chính là gì trở thành mối quan tâm và xuất hiện phổ biến trong các tài liệu kinh doanh. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng Chanh Tươi Review đi tìm hiểu về khái niệm này và giải thích tại sao nó có ảnh hưởng đáng kể đến quyết định vay vốn của doanh nghiệp. Cùng theo dõi nhé!

Đòn bẩy tài chính là gì?

Đòn bẩy tài chính (Financial Leverage) là mức độ sử dụng vốn vay trong tổng nguồn vốn của một doanh nghiệp, nhằm hy vọng tăng tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (Return on Equity - ROE) hoặc thu nhập trên một cổ phiếu thường (Earnings per Share - EPS).

Khái niệm đòn bẩy tài chính liên quan đến sự kết hợp giữa nợ phải trả và vốn chủ sở hữu trong việc điều hành chính sách tài chính của doanh nghiệp. Đòn bẩy tài chính được tính bằng cách so sánh tỷ trọng nợ phải trả với tỷ trọng vốn chủ sở hữu trong cấu trúc vốn của doanh nghiệp.

Khi mức độ đòn bẩy tài chính tăng lên, tức là tỷ trọng nợ phải trả tăng so với tỷ trọng vốn chủ sở hữu, doanh nghiệp sử dụng nhiều vốn vay hơn so với vốn chủ sở hữu.

Ví dụ về đòn bẩy tài chính:

Giả sử một nhà đầu tư muốn mua cổ phiếu của một công ty. Thay vì mua cổ phiếu bằng tiền mặt, nhà đầu tư này quyết định sử dụng đòn bẩy tài chính bằng cách vay một phần tiền để mua cổ phiếu.

Với ví dụ này, giả sử nhà đầu tư có 100,000 USD trong tài khoản và quyết định mua cổ phiếu của công ty ABC có giá 200,000 USD. Thay vì sử dụng toàn bộ số tiền trong tài khoản, nhà đầu tư này lựa chọn sử dụng đòn bẩy tài chính và vay 100,000 USD từ ngân hàng để mua cổ phiếu.

Khi giá cổ phiếu tăng lên, nhà đầu tư có thể bán cổ phiếu và trả lại khoản vay ngân hàng. Ví dụ, nếu giá cổ phiếu tăng 20%, nhà đầu tư có thể bán cổ phiếu với giá 240,000 USD. Sau khi trừ đi số tiền vay 100,000 USD và lãi suất, nhà đầu tư có thể thu lại lợi nhuận đáng kể từ đầu tư ban đầu của mình.

Tầm quan trọng của đòn bẩy tài chính là gì?

Đòn bẩy tài chính đóng vai trò quan trọng và mạnh mẽ trong việc giúp nhà đầu tư tăng lợi nhuận đầu tư. Nhờ việc vay tiền để đầu tư vào các tài sản có khả năng sinh lời cao hơn chi phí vay, nhà đầu tư có thể đạt được lợi nhuận lớn hơn.

Tuy nhiên, việc sử dụng đòn bẩy tài chính cũng đi đôi với rủi ro gia tăng, bao gồm khả năng mất lớn hơn. Vì vậy, điều quan trọng là hiểu rõ cả ưu điểm và nhược điểm của đòn bẩy tài chính và sử dụng nó một cách thận trọng và có trách nhiệm trong hoạt động đầu tư và quản lý tài chính cá nhân.

Các loại đòn bẩy tài chính trên thị trường chứng khoán

Trên thị trường chứng khoán, có đa dạng các loại đòn bẩy tài chính. Đặc biệt, trong thị trường chứng khoán Việt Nam, có một số loại đòn bẩy được sử dụng phổ biến, bao gồm vay ký quỹ mua cổ phiếu, hợp đồng tương lai chỉ số VN30, và chứng quyền…

Ưu điểm và nhược điểm khi dùng đòn bẩy tài chính

Khi sử dụng đòn bẩy tài chính sẽ có những ưu, nhược điểm gì, chúng ta hãy cùng xem nhé!

Ưu điểm

Tăng lợi nhuận: Đòn bẩy tài chính cho phép nhà đầu tư kiếm được lợi nhuận cao hơn so với việc không sử dụng đòn bẩy.

Đa dạng hóa: Nhờ đòn bẩy tài chính, nhà đầu tư có thể đa dạng hóa danh mục đầu tư và phân tán rủi ro trên nhiều loại tài sản, giảm thiểu tác động của biến động thị trường.

Tiếp cận vốn: Đòn bẩy tài chính cung cấp khả năng tiếp cận vốn mà nhà đầu tư không có, cho phép thực hiện các khoản đầu tư lớn hơn và tận dụng cơ hội đầu tư mà không thể nắm bắt được nếu không sử dụng đòn bẩy.

Nhược điểm

Rủi ro gia tăng: Sử dụng đòn bẩy tài chính cũng đồng nghĩa với việc tăng rủi ro thua lỗ, có khả năng mất nhiều tiền hơn so với việc không sử dụng đòn bẩy.

Thanh toán lãi: Đòn bẩy tài chính đi kèm với các khoản thanh toán lãi, ảnh hưởng đến lợi nhuận và làm cho việc đạt được lợi tức tích cực trở nên khó khăn hơn.

Call margin: Đòn bẩy tài chính cũng đi kèm với rủi ro của lệnh gọi ký quỹ, điều này có thể buộc các nhà đầu tư phải bán tài sản của họ khi thua lỗ nếu họ không thể đáp ứng các yêu cầu ký quỹ của mình.

Công thức tính đòn bẩy tài chính như thế nào?

Đòn bẩy tài chính là gì? Công thức tính như thế nào? Chúng ta hãy cùng xem dưới đây nhé!

Công thức tính chưa có lãi vay

don-bay-tai-chinh-la-gi
Công thức tính chưa có lãi vay

Trong đó:

  • EBIT là lợi nhuận trước thuế và lãi vay
  • EPS là lợi nhuận của vốn chủ sở hữu

Đòn bẩy tài chính là gì? Công thức tính khi có lãi vay

Nhưng sau khi có thêm khoản lãi vay, đòn bẩy lại được tính theo công thức sau:

don-bay-tai-chinh-la-gi-1
Công thức tính khi có lãi vay

Trong đó: 

  • F là chi phí cố định
  • v là chi phí biến đổi trên một đơn vị sản phẩm
  • p là giá bán
  • Q là số lượng sản phẩm
  • l là lãi vay phải trả

Cách sử dụng đòn bẩy hiệu quả trên thị trường chứng khoán

Đòn bẩy tài chính là một công cụ mạnh mẽ trong giao dịch trên thị trường chứng khoán, tuy nhiên, để sử dụng đòn bẩy một cách hiệu quả, nhà đầu tư cần tuân thủ một số nguyên tắc quan trọng. Dưới đây là một số cách để sử dụng đòn bẩy hiệu quả trên thị trường chứng khoán:

  • Hiểu rủi ro: Trước khi sử dụng đòn bẩy, nhà đầu tư cần hiểu rõ các rủi ro liên quan và đảm bảo rằng họ có một kế hoạch quản lý rủi ro hợp lý. Đòn bẩy có thể tăng lợi nhuận, nhưng cũng có thể làm tăng rủi ro. Việc hiểu và quản lý rủi ro là vô cùng quan trọng để tránh những tổn thất không mong muốn.
  • Bắt đầu nhỏ: Đối với nhà đầu tư mới bắt đầu sử dụng đòn bẩy, việc bắt đầu với một lượng đòn bẩy nhỏ là khuyến nghị. Nhà đầu tư nên tăng dần mức đòn bẩy khi họ có thêm kinh nghiệm và sự tự tin. Điều này giúp họ làm quen với tác động của đòn bẩy và giảm thiểu nguy cơ tổn thất lớn.
  • Duy trì mức vốn chủ sở hữu đầy đủ: Để tránh tình trạng gọi ký quỹ và rủi ro thua lỗ tiềm ẩn, nhà đầu tư nên duy trì mức vốn chủ sở hữu đầy đủ trong tài khoản của họ. Điều này đảm bảo rằng họ có đủ vốn để chịu đựng các biến động thị trường và tránh rơi vào tình trạng nợ nần không mong muốn.
  • Đặt mức dừng lỗ: Đặt mức dừng lỗ là một cách quan trọng để hạn chế tổn thất khi sử dụng đòn bẩy. Nhà đầu tư nên xác định một mức dừng lỗ hợp lý và tuân thủ nó một cách nghiêm ngặt. Khi giá trị đầu tư đạt đến mức dừng lỗ, nhà đầu tư nên sẵn sàng cắt lỗ và rời khỏi vị thế để bảo vệ vốn đầu tư của mình.
  • Giám sát các vị thế: Khi sử dụng đòn bẩy, việc giám sát chặt chẽ các vị thế là cực kỳ quan trọng. Nhà đầu tư nên luôn theo dõi sự biến động của thị trường và sẵn sàng hành động nếu thị trường đi ngược lại dự đoán của họ. Điều này có thể bao gồm điều chỉnh mức đòn bẩy, thay đổi mức đặt mức dừng lỗ hoặc đóng vị thế nhanh chóng nếu cần thiết.

Xem thêm:

Môi giới chứng khoán là gì? Hoạt động và vai trò của môi giới chứng khoán

Niêm yết chứng khoán là gì? Tất tần tật về niêm yết chứng khoán

Kết luận

Đòn bẩy tài chính là một công cụ mạnh mẽ mà các nhà đầu tư có thể sử dụng để tăng lợi nhuận của mình trên thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, việc sử dụng đòn bẩy cũng đi kèm với những rủi ro đáng kể và yêu cầu sự cân nhắc và quản lý rủi ro cẩn thận. Để sử dụng đòn bẩy một cách an toàn và hiệu quả, nhà đầu tư cần hiểu rõ về các loại đòn bẩy hiện có, cũng như lợi ích và rủi ro liên quan.

Bằng cách nắm vững kiến thức về đòn bẩy tài chính và các khái niệm liên quan, nhà đầu tư có thể đưa ra những quyết định thông minh và đạt được mục tiêu đầu tư của mình. Hy vọng qua bài viết trên bạn đã thu nhận được những kiến thức cơ bản và quan trọng nhất về đòn bẩy tài chính là gì rồi nhé!

0/5 - (0 bình chọn)

Được viết bởi

Ban biên tập Chanh Tươi Là một đội ngũ gồm các biên tập viên và chuyên gia có kinh nghiệm và kiến thức sâu rộng về các sản phẩm, dịch vụ tiêu dùng. Ban biên tập Chanh Tươi luôn nghiên cứu kỹ lưỡng, ...
img_avatar

Bình luận

Hãy để lại bình luận của bạn tại đây!