Tuyến tập những bài thơ Hồ Xuân Hương nổi tiếng và hay nhất

Thơ Hồ Xuân Hương là một phần di sản văn học độc đáo và đặc sắc của Việt Nam, thể hiện tài năng xuất chúng của bà chúa thơ Nôm. Với ngòi bút táo bạo, sắc sảo, Hồ Xuân Hương đã vẽ nên bức tranh xã hội sống động, đan xen cảm xúc sâu lắng. Những bài thơ của bà không chỉ mang giá trị nghệ thuật cao mà còn phản ánh thân phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến, đồng thời gửi gắm triết lý sống đầy ý nghĩa. Tuyển tập những bài thơ nổi tiếng và hay nhất của Hồ Xuân Hương sẽ là cánh cửa đưa bạn đọc đến với thế giới văn chương độc đáo và đầy sức hút của bà.

Đôi nét về Hồ Xuân Hương - Bà chúa thơ Nôm

Hồ Xuân Hương (1772 - 1822) là một trong những nữ thi sĩ nổi tiếng nhất của văn học Việt Nam, được mệnh danh là "Bà Chúa Thơ Nôm" với phong cách sáng tác độc đáo và táo bạo. Bà là đại diện tiêu biểu của thể thơ lục bát và nghệ thuật tự do, thường sử dụng ngôn ngữ châm biếm, hài hước cùng những biểu tượng giàu ý nghĩa để bày tỏ quan điểm cá nhân cũng như phản ánh xã hội phong kiến đầy bất công. 

Thơ Hồ Xuân Hương không chỉ đề cập đến các vấn đề tình yêu, đời sống gia đình mà còn là tiếng nói đấu tranh cho bình đẳng giới và sự bất bình trong xã hội. Nhiều người đánh giá rằng sự độc đáo trong thơ của bà nằm ở phong cách "thanh mà tục, tục mà thanh," mang đến sự hài hòa giữa nghệ thuật ngôn từ và chiều sâu ý nghĩa.

Mặc dù những thông tin về cuộc đời bà còn nhiều hạn chế, nhưng các tác phẩm của bà đã vượt qua thử thách của thời gian, trở thành di sản văn học quý báu, góp phần khẳng định vị thế của bà trong hàng ngũ những nhà thơ lớn nhất lịch sử Việt Nam.

Năm 2021, Hồ Xuân Hương cùng Nguyễn Đình Chiểu đã được UNESCO vinh danh là "Danh nhân văn hóa thế giới" nhân dịp kỷ niệm năm sinh và năm mất của họ. 

Những bài thơ Hồ Xuân Hương hay và nổi tiếng nhất

Hỗ Xuân Hương sáng tạo các tác phẩm về nhiều chủ đề. Dưới đây là tuyển tập những bài thơ hay và nổi tiếng nhất của bà, thể hiện rõ nét tài năng xuất chúng cùng phong cách sáng tác độc đáo không trộn lẫn:

Thơ Hồ Xuân Hương về người phụ nữ

Thơ của Hồ Xuân Hương là một tiếng nói mạnh mẽ đại diện cho người phụ nữ trong xã hội phong kiến Việt Nam. Thơ của bà không chỉ là sự phản ánh tinh tế về vẻ đẹp, sự khéo léo, tài năng mà còn là tiếng lòng trăn trở về thân phận và những bất công mà phụ nữ phải gánh chịu. Bằng ngòi bút sắc sảo, trào phúng nhưng cũng đầy sâu lắng, Hồ Xuân Hương đã khéo léo gửi gắm những thông điệp nhân văn, khẳng định giá trị và sức mạnh của người phụ nữ trong thơ ca. Đọc ngay các tác phẩm nổi tiếng của bà về người phụ nữ.

1. Bánh trôi nước

Thân em vừa trắng lại vừa tròn,
Bảy nổi ba chìm với nước non.
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
Mà em vẫn giữ tấm lòng son.

2. Lấy chồng chung

Kẻ đắp chăn bông kẻ lạnh lùng
Chém cha cái kiếp lấy chồng chung
Năm chừng mười họa hay chăng chớ
Một tháng đôi lần có cũng không
Cố đấm ăn xôi xôi lại hỏng
Cầm bằng làm mướn mướn không công
Nỗi này ví biết dường này nhỉ
Thời trước thôi đành ở vậy xong

3. Thương Ôi Phận Gái

Thương ôi phận gái cũng là chồng
Ghét bỏ nhau chi hỡi Nguyệt ông
Rồng tắm ao tù từng phận tủi
Mưa gieo xuống giếng uổng lòng mong
Xót thân hoa nở song lầm cát
Thẹn mặt trần ai đứng giữa vòng
Âu hẳn tiền nhân sao đấy tá
Thôi đành một kiếp thế cho xong

3. Thân Phận Người Đàn Bà

Hỡi chị em ơi có biết không
Một bên con khóc một bên chồng.
Bố cu lổm ngổm bò trên bụng,
Thằng bé hu hơ khóc dưới hông.
Tất cả những là thu với vén
Vội vàng nào những bống cùng bông.
Chồng con cái nợ là như thế,
Hỡi chị em ơi có biết không?

4. Vô âm Nữ

Mười hai bà mụ ghét gì nhau
Đem cái xuân tình cắm ở đâu
Rúc rích thây cha con chuột nhắt
Vo ve mặc mẹ cái ong bầu
Nào ai biết được vông hay tróc
Nọ kẻ chia ra cuống mấy đầu
Thôi thế thời thôi thôi cũng rảnh
Trăm năm càng khỏi tiếng làm dâu

5. Canh khuya

Canh khuya văng vẳng trống canh dồn
Trơ cái hồng nhan mấy nước non
Chén rượu hương đưa say lại tỉnh
Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn
Xiên ngang mặt đất rêu từng đám
Đâm toạc chân mây đá mấy chòm
Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại
Mảnh tình son trẻ tí con con.

6. Thương Thay Phận Gái

Thương thay phận gái cũng là người
Nỡ bỏ xuân xanh quá nửa đời
Ông Nguyệt nỡ nào trêu quải mãi
Chị Hằng khéo nhẽ éo le thôi
Hoa còn phong nhụy ong ve vãn
Gió đã phai hương bướm tả tơi
Quá ngán thợ trời ghê gớm bấy
Xuân xanh được mấy chút thương ôi

>>> Xem thêm: Tuyển tập những bài thơ tình Xuân Diệu hay, bất hủ, đọc là xao xuyến

Tuyển tập thơ Hồ Xuân Hương về tình yêu

Thơ của bà không chỉ ca ngợi vẻ đẹp của tình yêu mà còn là tiếng nói mạnh mẽ của người phụ nữ muốn thoát khỏi những ràng buộc bất công. Tuyển tập thơ Hồ Xuân Hương về tình yêu sẽ đưa người đọc vào thế giới tình cảm phong phú, sâu sắc, đầy cảm xúc nhưng cũng rất chân thực và táo bạo. Đọc ngay!

1. Tặng Tình Nhân

Rắp hỏi chơi đây những thẹn thùng
Chữ tình ai nỡ dứt cho xong
Những người trong cuộc nhiều người lạ
Là của trên đời vốn của chung

Duyên phận ngán thay thân yểu điệu
Tài hoa gầy cả mặt anh hùng
Này thơ ai tặng ai ai đó
Gặp gỡ rồi ra họa có không

2. Tình Có Theo Ai

Tình có theo ai nhớ lấy lời
Những lời vàng đá phải lời chơi
Đường tuy nửa bước xa ngàn dặm
Duyên chửa trăm năm cũng một đời
Tần Tấn đã đành duyên gặp gỡ
Ngô Lào chi quản chuyện xa xôi
Trăng thề muôn kiếp trơ trơ đó
Tình có theo ai nhớ lấy lời

Có Tình Yêu Nào Mà Không Đau
Có tình yêu nào mà không đau
Đã yêu chất chứa sẵn vui sầu
Em ơi, anh nén lòng anh lại
Chưa dám, gặp em, ngỏ một câu

Đốt ngún hồn anh như lửa thầm
Bao năm bao tháng mối tình câm
Yêu em tha thiết, yêu da diết
Như ủ hầm sâu rượu sủi tăm

Như rượu lưu niên càng ngấm say…
Em yêu! Nghiêng bóng đẹp đôi mày
Tóc mun nghiêng bóng mành tơ nhẹ
Ru dịu lòng anh trong phút giây

Tình mạnh hơn đời, mặn muối đời
Yêu em say đắm, chết khôn nguôi
Gặp nhau một thuở, tình ngàn thuở
Hôn nắng mùa em, anh cháy môi

3. Tự tình I

Tiếng gà văng vẳng gáy trên bom,
Oán hận trông ra khắp mọi chòm.
Mõ thảm không khua mà cũng cốc,
Chuông sầu chẳng đánh cớ sao om.
Trước nghe những tiếng thêm rầu rỉ,
Sau giận vì duyên để mõm mòm.
Tài tử văn nhân ai đó tá?
Thân này đâu đã chịu già tom!

4. Tự tình II

Đêm khuya văng vẳng trống canh dồn,
Trơ cái hồng nhan với nước non.
Chén rượu hương đưa say lại tỉnh,
Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn,
Xiên ngang mặt đất, rêu từng đám.
Đâm toạc chân mây, đá mấy hòn.
Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại,
Mảnh tình san sẻ tí con con!

5. Tự tình III

Chiếc bánh buồn vì phận nổi nênh,
Giữa dòng ngao ngán nỗi lênh đênh.
Lưng khoang tình nghĩa dường lai láng,
Nửa mạn phong ba luống bập bềnh.
Cầm lái mặc ai lăm đỗ bến,
Giong lèo thây kẻ rắp xuôi ghềnh.
Ấy ai thăm ván cam lòng vậy,
Ngán nỗi ôm đàn những tấp tênh.

Thơ Hồ Xuân Hương châm biếm

Hồ Xuân Hương là một bậc thầy trong việc sử dụng ngôn từ châm biếm để thể hiện quan điểm sâu sắc về xã hội và con người. Thơ châm biếm của bà không chỉ là những lời trào phúng sắc sảo mà còn là sự phản ánh các vấn đề bất công trong xã hội phong kiến. Với lối viết "thanh mà tục, tục mà thanh," Hồ Xuân Hương đã tạo nên một phong cách thơ độc đáo, mang lại tiếng cười nhưng cũng khiến người đọc phải suy ngẫm. Đọc và ngẫm ngay:

1. Thiếu nữ ngủ ngày

Mùa hè hây hẩy gió nồm đông,
Thiếu nữ nằm chơi quá giấc nồng.
Lược trúc lỏng cài trên mái tóc,
Yếm đào trễ xuống dưới nương long.
Đôi gò Bồng Đảo hương còn ngậm,
Một mạch Đào Nguyên suối chửa thông.
Quân tử dùng dằng đi chẳng dứt
Đi thì cũng dở ở không xong.

2. Vịnh cái quạt

Một lỗ xâu xâu mới cũng vừa
Duyên em dính dán tự ngàn xưa
Chành ra ba góc da còn thiếu
Khép lại đôi bên thịt vẫn thừa
Mát mặt anh hùng khi tắt gió
Che đầu quân tử lúc sa mưa
Nâng niu ướm hỏi người trong trướng:
“Phì phạch trong lòng đã sướng chưa?"

3. Đề đền Sầm Nghi Đống

Ghé mắt trông lên thấy bảng treo
Kìa đền thái thú đứng cheo leo
Ví đây đổi phận làm trai được
Thì sự anh hùng há bấy nhiêu.

Những bài thơ Hồ Xuân Hương nổi tiếng khác

Bên cạnh những bài thơ quen thuộc như Bánh Trôi Nước hay Tự Tình, bà còn có rất nhiều bài thơ nổi tiếng khác.  Dưới đây là tuyển tập các bài thơ nổi tiếng khác của Hồ Xuân Hương, đưa người đọc khám phá thêm một khía cạnh độc đáo trong sáng tác của bà:

1. Cảnh thu

Thánh thót tàu tiêu mấy giọt mưa,
Bút thần khôn vẽ cảnh tiêu sơ,
Xanh om cổ thụ tròn xoe tán,
Trắng xóa tràng giang phẳng lặng tờ.
Bầu dốc giang sơn say chấp rượu,
Túi lưng phong nguyệt nặng vì thơ
Cho hay cảnh cũng ưa người nhỉ,
Thấy cảnh ai mà chẳng ngẩn ngơ.

2. Động Hương tích

Bày đặt kìa ai khéo khéo phòm,
Nứt ra một lỗ hỏm hòm hom.
Người quen cõi Phật chen chân xọc,
Kẻ lạ bầu tiên mỏi mắt dòm.
Giọt nước hữu tình rơi thánh thót,
Con thuyền vô trạo cúi lom khom.
Lâm tuyền quyến cả phồn hoa lại,
Rõ khéo trời già đến dở dom.

3. Chơi khán đài

Êm ái chiều xuân tới Khán Đài
Lâng lâng chẳng bợn chút trần ai
Bốn mùa triêu mộ, chuông gầm sóng
Một vũng tang thương, nước lộn trời
Bể ái ngàn trùng khôn tát cạn
Nguồn ân trăm trượng dễ khơi vơi
Nào là cực lạc là đâu tá?
Cực lạc là đây, chín rõ mười

4. Duyên Kỳ Ngộ

Nghìn dặm có duyên sự cũng thành,
Xin đừng lo lắng hết xuân xanh.
Tấc gang tay họa thơ không dứt,
Gần gũi cung dương lá vẫn lành.
Tên sẵn bút đề dường chĩnh chện,
Trống mang dùi cắp đã phanh phanh.
Tuy không thả lá trôi dòng ngự.

5. Hỏi Trăng

Một trái trăng thu chín mõm mòm,
Nảy vừng quế đỏ đỏ lòm lom!
Giữa in chiếc bích khuôn còn méo,
Ngoài khép đôi cung cánh vẫn khòm.
Ghét mặt kẻ trần đua xói móc,
Ngứa gan thằng Cuội đứng lom khom.
Hỡi người bẻ quế rằng ai đó,
Đó có Hằng Nga ghé mắt dòm.

6. Vấn nguyệt

Trải mấy thu nay vẫn hãy còn,
Cớ sao khi khuyết lại khi tròn?
Hỏi con Bạch Thố đà bao tuổi?
Hỏi chị Hằng Nga đã mấy con?
Đêm tối cớ sao soi gác tía?
Ngày xanh còn thẹn mấy vầng tròn.
Năm canh lơ lửng chờ ai đó?
Hay có tình riêng mấy nước non?

7. Mời trầu

Quả cau nho nhỏ miếng trầu hôi
Này của Xuân Hương mới quệt rồi
Có phải duyên nhau thì thắm lại
Đừng xanh như lá, bạc như vôi

8. Hoạ Nhân

Vài hàng chữ gấm chạnh niềm châu,
Nghĩ tưởng năm canh nguyệt hé lầu.
Lá nhuộm thức lam thêm vẻ thẹn,
Sương pha khói biếc rộn thêm sầu.
Thẩn thơ trước viện, nhà khoe gió,
Đồng vọng bên tai, địch thét đâu,
Ướm hỏi trăng già khe khắc bấy,
Trêu nhau chi những sợi cơ cầu.

9. Chùa sài sơn

Khen thay con tạo khéo khôn phàm
Một đố giương ra biết mấy ngàn
Triền đá cỏ leo sờ rậm rạp
Lạch khe nước rỉ mó lam nham
Một sư đầu trọc ngồi khua mõ
Hai tiểu lưng tròn đứng giữ am
Đến nơi mới biết rằng Thánh Hoá
Chồn chân mỏi gối hãy còn ham

10. Đề nhị mĩ nhân đồ

Ấy bao nhiêu tuổi hỡi cô mình
Chị cũng xinh mà em cũng xinh
Trăm vẻ như in tờ giấy trắng
Ngàn năm còn mãi cái xuân xanh
Phiếu mai chăng dám đường kia nọ
Bồ liễu thôi đành phận mỏng manh
Có một thú vui sao chẳng vẽ
Trách người thợ ấy khéo vô tình

11. Dữ phạm tế tửu xướng họa kỳ 2

Kìa ai tỉnh, kìa ai say
Kìa ai ghẹo nguyệt giữa ban ngày
Khoan khoan xin hãy dừng tay lại
Chớ mó hang hùm nữa mất tay

Tuyển tập những bài thơ của Hồ Xuân Hương không chỉ là tiếng lòng của một tài năng thi ca xuất chúng, mà còn là di sản văn học mang giá trị nhân văn sâu sắc. Bằng phong cách táo bạo, ngôn từ sắc sảo và tư tưởng vượt thời đại, thơ của bà đã vượt qua giới hạn của thời gian để trở thành biểu tượng của sự tự do và bình đẳng. Những bài thơ ấy không chỉ khiến người đọc cảm phục trước tài năng của bà mà còn đồng cảm với những tâm tư, khát vọng mà bà gửi gắm. Qua bao thế hệ, thơ Hồ Xuân Hương vẫn giữ nguyên sức sống mãnh liệt, là nguồn cảm hứng vô tận cho văn học Việt Nam.