5 loại thực phẩm giúp làm dịu da cháy nắng được khoa học chứng minh!

Cháy nắng là một trong những “ác mộng” của làn da mỗi khi hè về. Không chỉ khiến da đỏ rát, bong tróc, cháy nắng còn đẩy nhanh quá trình lão hóa và làm tăng nguy cơ ung thư da nếu không được chăm sóc đúng cách. Ngoài việc dùng kem dưỡng hay gel làm dịu, bạn có biết rằng một số thực phẩm tự nhiên cũng có khả năng hỗ trợ phục hồi da cháy nắng từ bên trong?

Hãy cùng khám phá 5 loại thực phẩm đã được nghiên cứu khoa học chứng minh là có thể giúp làm dịu, bảo vệ và phục hồi làn da tổn thương do nắng nhé!

5 loại thực phẩm giúp làm dịu da cháy nắng được khoa học chứng minh!

Các giải pháp tại chỗ như gel lô hội hay kem hydrocortisone thường được nhiều người lựa chọn để làm dịu da cháy nắng. Tuy nhiên, đó không phải là lựa chọn duy nhất. Trên thực tế, việc ăn uống đúng cách cũng có thể hỗ trợ quá trình phục hồi của làn da, dù không phải là yếu tố quyết định hoàn toàn. Một số loại thực phẩm nhất định có khả năng cung cấp dưỡng chất giúp giảm viêm, phục hồi tổn thương và tăng cường hàng rào bảo vệ da từ bên trong. 

Dưới đây là 5 loại thực phẩm mang lại lợi ích đặc biệt cho làn da bị cháy nắng mà bạn nên biết:

Cà rốt

Trong số 5 loại thực phẩm giúp làm dịu da cháy nắng được khoa học chứng minh, cà rốt thường được nhắc đến đầu tiên nhờ hàm lượng beta-carotene dồi dào, lý tưởng để hỗ trợ phục hồi làn da sau cháy nắng.

Beta-carotene là một dạng carotenoid có nguồn gốc tự nhiên, hiện diện phổ biến trong các loại thực phẩm có sắc cam hoặc vàng như cà rốt, khoai lang, dưa lưới. Không chỉ dừng lại ở đó, những loại rau xanh như rau bina cũng chứa lượng beta-carotene đáng kể dù không có màu đặc trưng.

Carotenoid khi được hấp thụ sẽ tích tụ ở lớp biểu bì ngoài cùng của da, tạo nên lớp màng chắn tự nhiên giúp da chống lại các tác nhân có hại từ môi trường, đặc biệt là tia cực tím (UV). Chúng góp phần giữ cho làn da luôn ẩm mịn, tăng độ đàn hồi và làm chậm quá trình hình thành các dấu hiệu lão hóa như nếp nhăn hay đốm sắc tố.

Nhiều nghiên cứu khoa học, trong đó có nghiên cứu của các nhà khoa học Đức, Ả Rập Xê-út cho thấy việc bổ sung beta-carotene đầy đủ thông qua thực phẩm có thể giúp tăng khả năng bảo vệ da khỏi những tổn thương do tia UV gây ra.

Nước cam nguyên chất 100% bổ sung vitamin D

Nước cam là cái tên tiếp theo trong 5 loại thực phẩm giúp làm dịu da cháy nắng được khoa học chứng minh.

Cam ép nguyên chất không chỉ là nguồn cung cấp vitamin D dồi dào – chiếm khoảng 15% nhu cầu khuyến nghị mỗi ngày – mà còn chứa nhiều chất chống oxy hóa và polyphenol có lợi, đồng thời giúp cấp nước hiệu quả cho các tế bào da.

Theo một nghiên cứu của Đại học California (Mỹ) vào năm 2016, polyphenol hợp chất chống oxy hóa có mặt trong các loại thực phẩm như cam, hạt nho, trà xanh và chocolate có khả năng làm giảm tác động gây hại của tia UVA và UVB lên da. [3]

Bên cạnh đó, nghiên cứu đăng tải trên Tạp chí Da liễu Hoa Kỳ năm 2017 cũng ghi nhận vitamin D trong khẩu phần ăn có thể giúp giảm nhanh tình trạng viêm da do cháy nắng. [4]

Đáng chú ý, tạp chí Carcinogenesis công bố rằng việc tiêu thụ nhiều trái cây họ cam quýt có liên quan đến việc làm giảm nguy cơ mắc ung thư biểu mô tế bào đáy – một dạng ung thư da phổ biến. [5]

Cà chua

Cà chua là loại quả giàu giá trị dinh dưỡng, cung cấp dồi dào các loại vitamin và khoáng chất thiết yếu như vitamin A, C, K, B6, cùng với kali, magie, canxi và phốt pho – tất cả đều góp phần quan trọng vào việc duy trì sức khỏe tổng thể. Ngoài ra, các món ăn chế biến từ cà chua còn được đánh giá cao nhờ khả năng hỗ trợ cải thiện làn da, đặc biệt là da sau khi bị cháy nắng.

Sở dĩ cà chua xuất hiện trong danh sách 5 loại thực phẩm giúp làm dịu da cháy nắng được khoa học chứng minh là vì nó có chứa lycopene.

Đây là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ có khả năng trung hòa các gốc tự do, từ đó giảm nguy cơ ung thư và bảo vệ tim mạch. Lycopene cùng các hợp chất thực vật khác trong cà chua còn giúp bảo vệ da trước tác động có hại từ tia UV, vốn là nguyên nhân chính gây tổn thương mô da và làm tăng nguy cơ ung thư da.

Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Da liễu Anh cho thấy, những người tiêu thụ 55g bột cà chua kết hợp với 10g dầu ô liu mỗi ngày trong vòng 12 tuần có phản ứng đỏ da sau khi tiếp xúc với tia cực tím thấp hơn đáng kể so với nhóm không sử dụng cà chua. [6]

Thêm vào đó, một số nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng việc thường xuyên bổ sung cà chua vào khẩu phần ăn có thể giúp làm giảm nguy cơ mắc một số loại ung thư nhất định.

Sữa lên men

Trong một nghiên cứu về vai trò có lợi của các thành phần thực phẩm chức năng trong việc làm giảm tổn thương da do tia cực tím gây ra có nói :Sữa lên men với vi khuẩn axit lactic đã được chứng minh là có thể tăng cường cơ chế sửa chữa DNA và cải thiện khả năng miễn dịch của da sau khi bị tổn thương do tia UVB. Hơn nữa, việc uống sữa lên men có chứa vi khuẩn axit lactic, collagen thủy phân và sphingomyelin trong thời gian dài làm tăng liều ban đỏ tối thiểu (MED) ở những người bị cháy nắng hoặc đỏ da vừa phải và da rám nắng sau khi tiếp xúc với bức xạ mặt trời UV. [2]

Bạn chắc khá bất ngờ khi sữa lên men xuất hiện trong 5 loại thực phẩm giúp làm dịu da cháy nắng được khoa học chứng minh.

Các loại sữa lên men như kefir (một dạng sữa chua uống) được tạo ra thông qua quá trình bổ sung vi khuẩn có lợi hoặc men vào sữa. Quá trình này tạo ra một thức uống chứa lợi khuẩn sống, mang đến nhiều lợi ích tích cực cho sức khỏe.

Đặc biệt, sữa lên men với vi khuẩn axit lactic đã được nghiên cứu cho thấy có khả năng thúc đẩy cơ chế tự sửa chữa DNA và tăng cường hàng rào miễn dịch của làn da, nhất là sau khi da bị tổn thương bởi cháy nắng.

Nếu sản phẩm bạn sử dụng có thêm collagen thủy phân, hiệu quả trong việc nuôi dưỡng và cải thiện làn da sẽ càng được tăng cường.

Quả lựu

Lựu là loại trái cây giàu dưỡng chất, đặc biệt nổi bật với hàm lượng cao vitamin, khoáng chất và các chất chống oxy hóa mạnh mẽ. Nhờ đó, lựu mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như chống viêm, bảo vệ tim mạch và giảm nguy cơ mắc bệnh mãn tính. Một trong những thành phần quý giá của lựu là polyphenol – hợp chất tự nhiên có khả năng chống viêm, trung hòa các gốc tự do và được cho là có tiềm năng hỗ trợ phòng ngừa ung thư.

Không chỉ tốt cho sức khỏe tổng thể, loại quả này còn hỗ trợ hiệu quả trong việc làm dịu và phục hồi làn da bị cháy nắng.

Theo nghiên cứu được thực hiện bởi Trường Y David Geffen (Mỹ) vào năm 2019, cả nước ép và chiết xuất từ quả lựu đều cho thấy hiệu quả vượt trội so với giả dược trong việc tăng ngưỡng UVB cần thiết để gây ban đỏ trên da. Điều này chứng minh rằng lựu có khả năng tăng cường hàng rào bảo vệ da, giúp giảm thiểu tổn thương tế bào do tia UVB gây ra. [7]

Bên cạnh nạp thêm 5 loại thực phẩm giúp làm dịu da cháy nắng được khoa học chứng minh, bạn hãy áp dụng thêm các cách chữa da cháy nắng nữa!

• Cấp cứu da cháy nắng: Thử ngay 10 cách làm dịu da siêu tốc!

Lời nhắc nhở

Những thực phẩm như cà rốt, lựu, cà chua, sữa lên men hay nước cam không chỉ giúp phục hồi da cháy nắng mà còn củng cố “lớp áo giáp tự nhiên” cho làn da trước tác động của tia UV. Tuy nhiên, đừng quên rằng ăn uống chỉ là một phần trong chiến lược chăm sóc da – chống nắng chủ động vẫn là bước bảo vệ quan trọng nhất.

Vậy nên, hãy kết hợp các món ăn bổ dưỡng này với việc bôi kem chống nắng đều đặn, mặc đồ che chắn và tránh nắng gắt, để giữ cho làn da bạn luôn khỏe mạnh, rạng rỡ suốt cả mùa hè!

Thay vì chỉ phụ thuộc vào kem dưỡng hay gel làm mát da, bạn hoàn toàn có thể tăng tốc quá trình phục hồi da sau cháy nắng bằng cách lựa chọn thực phẩm thông minh. Những dưỡng chất như beta-carotene, lycopene, vitamin C, vitamin D hay polyphenol… không chỉ hỗ trợ làm dịu nhanh tình trạng đỏ rát mà còn tăng cường khả năng chống nắng tự nhiên của da nếu được bổ sung đều đặn mỗi ngày. Vì thế, đừng bỏ qua 5 loại thực phẩm giúp làm dịu da cháy nắng được khoa học chứng minh!

Tài liệu tham khảo trong bài viết:

[1] Stahl W, Sies H. β -Carotene and other carotenoids in protection from sunlight (β-Carotene và các carotenoid khác có tác dụng bảo vệ khỏi ánh sáng mặt trời - Am J Clin Nutr. 

[2] Morifuji M - The beneficial role of functional food components in mitigating ultraviolet-induced skin damage (Vai trò có lợi của các thành phần thực phẩm chức năng trong việc làm giảm tổn thương da do tia cực tím gây ra) - Exp Dermatol. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30698876/

[3] Saric S, Sivamani RK. Polyphenols and sunburn. Int J Mol Sci. https://www.mdpi.com/1422-0067/17/9/1521

[4] Scott JF, Das LM, Ahsanuddin S, Qiu Y, et al. Oral vitamin D rapidly attenuates inflammation from sunburn: an interventional study. J Invest Dermatol. https://www.jidonline.org/article/S0022-202X(17)31558-0/fulltext 

[5] Wu S, Cho E, Feskanich D, et al. Citrus consumption and risk of basal cell carcinoma and squamous cell carcinoma of the skin. Carcinogenesis. https://academic.oup.com/carcin/article-abstract/36/10/1162/316601 

[6] Rizwan M, Rodriguez-Blanco I, Harbottle A, Birch-Machin MA, Watson RE, Rhodes LE. Tomato paste rich in lycopene protects against cutaneous photodamage in humans in vivo: a randomized controlled trial. Br J Dermatol. https://academic.oup.com/bjd/article-abstract/164/1/154/6642993

[7] Henning SM, Yang J, Lee RP, et al. Pomegranate juice and extract consumption increases the resistance to UVB-induced erythema and changes the skin microbiome in healthy women: a randomized controlled trial. Sci Rep. https://www.nature.com/articles/s41598-019-50926-2