Da khô là gì? Cách nhận biết, nguyên nhân và cách chăm sóc hiệu quả

Da khô là tình trạng da thiếu độ ẩm và dầu tự nhiên, dẫn đến cảm giác khó chịu và xuất hiện các dấu hiệu như bong tróc, ngứa ngáy. Đây là một tình trạng da rất phổ biến.

Da khô chủ yếu do sự thiếu nước tích hợp trong bề mặt của da và các lớp biểu bì khiến cho tuyến bã nhờn dưới da hoạt động kém dẫn đến việc điều tiết dầu trên bề mặt da kém hơn bình thường.

Lớp biểu bì thường bao gồm chất béo (lipid) và protein. Phần lipid của lớp biểu bì cùng với các protein có tác dụng ngăn ngừa mất nước ở da. Khi cơ thể thiếu protein hoặc lipid, thì độ ẩm của da sẽ không giữ được ổn định và da trở nên khô, nó cũng có thể trở nên nhạy cảm và dễ bị bong da. 

Da khô có thể gặp ở cả nam lẫn nữ, thường xuyên xuất hiện ở những người lớn tuổi do sự giảm sút các loại dầu và chất bôi trơn tự nhiên trên da so với người trẻ tuổi.

Không chỉ da mặt, các vùng da khác như cách tay, bàn tay và đặc biệt là bàn chân cũng có thể bị ảnh hưởng, do các vùng nay da khô dễ dẫn đến việc nứt nẻ. 

2. Đặc điểm nhận biết

Da khô có những đặc điểm riêng biệt, giúp bạn dễ dàng nhận biết:

• Thiếu độ ẩm: Da khô thường thiếu nước và dầu tự nhiên, khiến bề mặt da trở nên khô ráp.
• Kém đàn hồi: Do thiếu độ ẩm, da khô thường kém đàn hồi và dễ xuất hiện nếp nhăn.
• Nhạy cảm: Da khô thường mỏng manh và dễ bị kích ứng bởi các yếu tố môi trường.
• Dễ bong tróc: Lớp tế bào chết trên bề mặt da khô thường bong tróc, tạo cảm giác khó chịu.

Khi da bắt đầu mất độ ẩm, tình trạng khô được nhật biết như sau: 

• Da căng nhìn vào có thể cảm nhận được bằng mắt. 
• Khi tiếp xúc vào da ta  cảm thấy da khô ráp, sần sùi

Nếu tình trạng da khô không được điều trị kịp thời, tình trạng này  có thể trở nên nghiêm trọng hơn và biểu hiện:

• Rất căng, khô ráp
• Bong tróc
• Nứt nẻ
• Ngứa châm chích
• Mẩn đỏ

Lúc này, các đường nhăn do khô da xuất hiện, dẫn đến sự lão hóa da sớm và hình thành các nếp nhăn. 

Da khô được hình thành do sự tác động từ bên trong và bên ngoài bề mặt da

Tình trạng da khô ngoài nguyên nhân do cơ địa, việc da phải chịu tác động từ các yếu tố bên trong là những yếu tố hình thành. Mức độ khô da phụ thuộc vào số lượng và cường độ tác động của các yếu tố này.

1. Nguyên nhân bên trong

- Do di truyền, trong cùng điều kiện môi trường sống như nhau thì những gia đình có làn da sáng dễ bị khô da hơn sẫm màu. Các bệnh về da khác như viêm da cơ địa, vẩy nến, vẩy cá đều có khuynh hướng di truyền.

- Sự thay đổi bất thường của nội tiết tố cơ thể cũng là nguyên do, giai đoạn dậy thì hoặc có kinh nguyện, đang mang thai hoặc mãn kinh đều có khả năng bị khô da cao.

- Khi chúng ta già đi, khả năng tiết mồ hôi và lipid giảm do sự suy giảm chức năng của tuyến mồ hôi và bã nhờn nằm dưới da, da khô và sự lão hóa luôn có mối quan hệ tương quan với nhau.

- Uống không đủ nước là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra da khô. Cơ thể thiếu nước sẽ ảnh hưởng đến độ ẩm của da.

2. Nguyên nhân bên ngoài

Nguyên nhân khô da tác động từ bên ngoài việc tác động hàng rào Lipid (thành phần giúp ngăn ngừa sự mất nước của da) . Một khi hàng rào Lipid bị phá vỡ, độ ẩm trên bề mặt da dễ dàng bị thoát ra ngoài và các chất giữ ẩm cũng dễ dàng bị mất đi. Khi các nhân tố giữ ẩm tự nhiên bị suy giảm, da không thể giữ được lượng nước cần thiết và trở nên khô hơn cho đến khi chúng được bổ sung, và khi hàng rào Lipid được phục hồi.

Các điều kiện bên ngoài dẫn đến da khô:

- Thời tiết khắc nghiệt, nóng quá hoặc lạnh quá, thiếu độ ẩm trong không khí.

- Cũng như theo mùa, da bị khô nặng hơn vào mùa đông hoặc hè.

- Tia cực tím có trong ánh nắng mặt trời làm cho da lão hóa nhanh hơn, đồng nghĩa với tình trạng khô da trầm trọng hơn.

- Tắm rửa thường xuyên, tắm lâu với nước nóng làm mất đi hàng rào lipid bảo vệ da.

- Chăm sóc da không đúng cách, như lựa chọn các loại sản phẩm chăm sóc da quá mạnh dẫn tới trôi lipid.

 - Chế độ ăn uống thiếu dưỡng chất, thiếu vitamin C và E càng làm da bị khô hơn.

- Tắm nước nóng quá nhiều có thể làm trầm trọng thêm tình trạng da khô. Nước nóng làm mất đi lớp dầu tự nhiên bảo vệ da. Tắm quá lâu cũng có thể khiến da mất nước nghiêm trọng

Tác động trực tiếp của ánh nắng mặt trời cũng là nguyên nhân gây tình trạng khô da

- Tạo dựng một chế độ ăn uống khoa học rất cần thiết cho việc cải thiện và nuôi dưỡng làn da, lựa chọn thực phẩm giàu vitamin A, C, E, magie, axit béo... giải tỏa căng thẳng tâm lý và tập thói quen ngủ nghỉ điều độ.

- Uống nhiều nước, đối với những bạn đã bị khô da thì lượng nước tối thiểu cần nạp vào hằng ngày là 2 lít, nước không chỉ giúp cải thiện tình trạng khô da, nó còn giúp loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể, đẩy nhanh quá trình trao đổi chất, da trở nên mềm mại, hồng hào và căng mịn.

- Sử dụng nước ấm thay vì nước nóng khi tắm. Giới hạn thời gian tắm trong khoảng 5-10 phút nhất là vào mùa đông. Tắm xong có thể bôi thêm các loại kem dưỡng thể body dịu nhẹ có các thành phần như Ceramide, glycerin, hyaluronic acid

- Bảo vệ da kỹ lưỡng trước ánh nắng mặt trời. Sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF tối thiểu 30. Tránh ra ngoài vào những giờ nắng gắt (10h-16h).

- Sử dụng máy tạo ẩm trong phòng ngủ hoặc phòng làm việc để duy trì độ ẩm trong không khí khoảng 45-60%.

2. Chế độ chăm sóc da hợp lý

- Chỉ rửa mặt 2 lần mỗi ngày là đủ

Nhiều người vẫn giữ suy nghĩ da bị khô thì nên rửa mặt và tắm nhiều lần hơn trong ngày, sai nha, sai nghiêm trọng luôn, bạn để ý thử mỗi lần bạn tắm xong có phải da của bạn trở nên khô hơn không? Vì các lipid trong da đã bị trôi đi hết rồi, vậy nên chỉ cần rửa mặt và tắm rửa mỗi ngày 2 lần là đủ.

- Sử dụng các loại mỹ phẩm chăm sóc da như kem dưỡng ẩm, kem chống nắng, mặt nạ dưỡng da... giúp da không bị khô ráp, chống oxy hóa da, chống tia cực tím gây lão hóa lẫn nguy cơ ung thư da, và mặt nạ dưỡng ẩm thành phần tự nhiên từ nha đam, khoa tây, sữa tươi giúp ngăn ngừa lão hóa da, làm mờ các nếp nhăn cho da sáng, mềm mịn.

1. Chọn sữa tắm và sữa rửa mặt:

Để làm sạch cơ thể có làn da khô, nên dùng loại sản phẩm có hiệu quả làm sạch nhẹ nhàng tránh trôi hết lipid trong da, kèm theo các thành phần dưỡng ẩm tự nhiên.

Tương tự như vậy với các sản phẩm sữa rửa mặt, tránh dùng các sản phẩm có chứa cồn gây kích ứng, chất bảo quản pareben, phẩm màu hay hương liệu quá nhiều. Nên chọn loại có tính kiềm vừa phải, pH từ 5 đến 5.5, kèm theo các thành phần dưỡng ẩm.

2. Kem dưỡng mắt

Da khô luôn kéo theo sự lão hóa và các nếp nhăn nơi khóe mắt, vậy nên kem dưỡng mắt rất cần thiết, vùng da quanh mắt là vị trí có da mỏng nhất nhưng lại phải hoạt động thường xuyên, nếu bạn có da khô thì nguy cơ xuất hiện nếp nhăn quanh mắt sẽ rất nhanh, nên chọn loại có chứa thành phần dưỡng ẩm cũng như chống oxy hóa như Peptide, Retinol, Hyaluronic Acid...

3. Kem dưỡng ẩm

Đối với kem dưỡng ẩm, nên dùng loại có chứa thành phần các chất như Urea và Lactate để bổ sung các nhân tố dưỡng ẩm tự nhiên cho lớp tế bào da phía trên, 2 loại hoạt chất này không gây dị ứng, dễ thích ứng da, độ đậm đặc tối thiểu cần có của Urea 5%. Nên lựa chọn loại kem dưỡng ẩm riêng biệt cho từng phần cơ thể như mặt, tay, chân.

Ngoài ra sản phẩm chứa phân tử Gluco-glycerol cũng rất tốt, kích thích hệ thống tạo độ ẩm tự nhiên của da, hỗ trợ chức năng cho các Aquaporins ở lớp biểu bên dưới cũng như cung cấp độ ẩm cho lớp sừng phía trên. Nên có thêm Ceramide-3 giúp phục hồi hàng rào lipid từ đó giảm tình trạng mất nước cho da.

4. Kem tẩy tế bào chết

Tình trạng khô da thường kéo theo việc bề mặt da xuất hiện các vảy tế bào chết. Khi làn da được làm sạch thông thoáng thì việc hấp thụ dưỡng chất cũng sẽ dễ dàng hơn. Nên lựa chọn loại kem tẩy tế bào chết có chứa thành phần là các hạt trái cây xay nhuyễn.

5. Sản phẩm tẩy trang

Sử dụng dầu tẩy trang thay vì nước tẩy trang, vì ngoài tác dụng làm sạch nó còn dưỡng ẩm cho da nữa, nên lựa chọn loại dầu tẩy trang có chứa các thành phần như dầu Olive, dầu dừa, các nhóm axit amin có lợi cho da.

6. Kem chống nắng

Đối với kem chống nắng, nên chọn những loại có quang phổ rộng, giúp bảo vệ da trước cả tia UVA và UVB.

7. Xịt khoáng

Ngoài ra xịt khoáng dành cho da khô cũng là một giải pháp dưỡng ẩm và làm dịu da nhanh chóng, giảm tình trạng bong tróc hiệu quả và dễ sử dụng.

Trong bài viết này, chúng ta đã tìm hiểu về da khô và những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Để chăm sóc da khô hiệu quả, hãy tránh sử dụng sản phẩm có cồn và chất tẩy rửa mạnh, tăng cường uống nước và bổ sung dinh dưỡng, cũng như sử dụng các sản phẩm dưỡng ẩm phù hợp cho da. Nếu bạn còn bất cứ câu hỏi nào về da khô là gì hoặc cần tư vấn về chăm sóc da, hãy để lại bình luận bên dưới nhé.