Hiểu rõ về các loại nám da phổ biến để điều trị đúng cách

Tìm hiểu về các loại nám là điều rất quan trọng nếu muốn trị được chúng một cách hiệu quả và tận gốc. Nám có thể nặng, thể nhẹ và cách điều trị khác nhau tùy vào mỗi trường hợp.

Bạn đang gặp phải tình trạng nám nào? Hãy tìm hiểu thông qua bài viết này nhé!

Các loại nám da thường gặp nhất

Hiện nay có 3 loại nám da phổ biến nhất, bao gồm:

Nám da mảng

Đây là một loại nám da thường gặp nhất. Chúng xuất hiện ở lớp biểu bì của da. Nám mảng không sâu mà chỉ nằm ở lớp thượng bì và lớp ngoài nhất của da.

Đặc điểm

• Vùng da bị nám sẽ có màu sắc khác biệt so với da xung quanh, thường là màu nâu đậm hoặc nâu nhạt.
  Kích thước và hình dạng khác nhau, từ nhỏ đến lớn, thường khoảng 2 - 4cm.
• Hình thành từng mảng nhỏ rõ ràng và lan dần ra các vùng khác. 
• Nám mảng thường xuất hiện ở gò má, trán, mũi, cằm.
• Vết nám trở nên rõ rệt hơn sau khi da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.

Nám da đốm

Một loại nám da phổ biến khác là nám đốm (hay còn gọi là nám chân đinh, nám chân sâu). Loại nám này có dấu hiệu là những đốm màu đen sẫm trên da do melanin được sản xuất quá nhiều từ các tế bào melanocyte ở lớp trung bì. Nám đốm khác với các loại nám da khác ở chỗ chân nám của nó nằm sâu hơn trong da.

Đặc điểm

• Nám đốm có hình dạng như những chấm tròn nhỏ hoặc những cụm đốm trên da.
• Màu sắc của chúng có thể từ nâu nhạt đến đen sẫm, tương tự như những vết thâm do mụn để lại. 
• Nám đốm thường xuất hiện ở các vùng da như trán, hai bên má và cằm.

Nám da hỗn hợp

Nám da hỗn hợp là một dạng nám phức tạp, bao gồm cả nám mảng và nám đốm. Đây là loại nám rất khó khắc phục vì chân nám ở sâu bên trong da.

Đặc điểm

Nám hỗn hợp có màu đen hoặc nâu, xuất hiện lẻ tẻ hoặc thành nhóm trên các vùng da trên mặt như trán, má, mũi, quanh mắt,…

Dưới đây là bảng so sánh, phân biệt 3 loại nám:

Cách điều trị cho từng loại nám khác nhau

Sau khi bạn đã xác định được loại nám của mình, đây là cách giúp bạn điều trị nám hiệu quả nhất cho từng loại nám:

Giải pháp chung cho tất cả các loại nám

Mặc dù nám được chia thành nám mảng, nám đốm và nám hỗn hợp với cơ chế hình thành khác nhau, nhưng tất cả đều có một điểm chung: sự tăng sinh melanin bất thường dưới tác động của yếu tố nội sinh và ngoại sinh. Vì vậy, việc điều trị nám cần tuân theo một số nguyên tắc chung, mang tính nền tảng cho mọi phác đồ.

Chống nắng là điều quan trọng: Sử dụng kem chống nắng phổ rộng SPF ≥ 30, PA+++ để hạn chế nám nặng hơn

Mỹ phẩm hỗ trợ: Ức chế nám bằng các mỹ phẩm đường bôi chứa các thành phần dưỡng trắng, chống lão hóa như: Glutathione, Arbutin, retinoids, azelaic acid, Vitamin C, Niacinamide, Tranexamic acid,…

Sử dụng các hoạt chất đường uống: Một số hoạt chất đường uống hỗ trợ ức chế sắc tố và bảo vệ da theo hướng dẫn y khoa: Tranexamic acid đường uống, Viên uống chống oxy hóa (Vitamin C, E, Glutathione,...)

Can thiệp công nghệ khi cần thiết

Hiện nay đây được xem là phương pháp trị nám hiệu quả nhanh, áp dụng được cho nhiều loại nám khác nhau. Tuy nhiên, nhược điểm là giá thành cực kỳ cao, không phải ai cũng có điều kiện thực hiện.

Trị nám bằng công nghệ cao có nhiều phương pháp khác nhau, tùy vào từng loại nám, chuyên gia da liễu sẽ tư vấn cho bạn liệu trình phù hợp. Một số ví dụ:

• Laser: Đây là phương pháp sử dụng bức xạ laser để hủy diệt các tế bào sản sinh melanin quá mức và làm sáng da. Các loại laser thường được dùng để trị nám là laser YAG và laser CO2 fraxel.
• IPL (Intense Pulsed Light): Đây là phương pháp sử dụng ánh sáng có bước sóng cao để loại bỏ các vết nám. Phương pháp này thích hợp cho việc trị nám mảng và nám đốm nhỏ.
• Peeling hoá học: Đây là phương pháp sử dụng các chất hoá học như axit glycolic, axit salicylic hoặc axit trichloroacetic để tẩy da chết, giúp làm sạch và đều màu da. 
• Laser Q-Switched: Phương pháp này sử dụng bước sóng 562 nm tác động vào biểu bì, phá vỡ các hạt sắc tố nám thành mảnh cực nhỏ, sau đó đào thải tự nhiên ra ngoài. Đồng thời, công nghệ này còn kích thích tăng sinh collagen, elastin, giúp da sáng đều màu và mịn màng hơn.
• PRF (Fibrin giàu tiểu cầu): PRF là phương pháp lấy máu tự thân, tách chiết tiểu cầu và yếu tố tăng trưởng rồi đưa trở lại da. Nhờ đó, da được tái tạo, phục hồi và cải thiện tình trạng nám một cách tự nhiên.

Cách điều trị nám mảng

Một số phương pháp điều trị nám mảng hiệu quả:

1. Thuốc bôi tại chỗ

• Triple Combination Cream (TCC): Kết hợp 3 thành phần Hydroquinone, Tretinoin, Fluocinolone). Đây là liệu pháp duy nhất được FDA chấp thuận cho điều trị nám.

>>> Tìm hiểu rõ hơn về liệu pháp TCC trong bài viết: Phác đồ điều trị nám toàn diện

• Hydroquinone (2–4%): vàng trong điều trị nám mảng, có tác dụng ức chế tyrosinase.
• Retinoids (Tretinoin): thúc đẩy thay mới tế bào, hỗ trợ thẩm thấu hydroquinone.
• Azelaic acid, Tranexamic acid, Niacinamide: Thay thế hoặc kết hợp để giảm kích ứng, duy trì hiệu quả.

2. Peel hóa học nồng độ thấp – trung bình với Acid glycolic 20–35%, Jessner’s solution giúp loại bỏ lớp sừng, tăng hiệu quả của thuốc bôi.

Bên cạnh đó, nếu đang bị nám mảng nặng bạn có thể cân nhắc đến các phương pháp hiện đại như Laser, IPL

Cách điều trị nám đốm

Đối với nám đốm, phương pháp trị nám đường bôi ít hiệu quả do melanin nằm sâu, tuy nhiên vẫn nên dùng hydroquinone, retinoids hoặc azelaic acid để hỗ trợ.

1. Liệu pháp đường uống

• Tranexamic acid đường uống: nhiều nghiên cứu cho thấy hiệu quả đáng kể với nám đốm.
• Viên uống chống oxy hóa (Glutathione, Polypodium leucotomos, Vitamin C, E) giúp ức chế sản sinh gốc tự do.

2. Laser – ánh sáng

Laser Q-switched tác động sâu đến lớp trung bì, phá hủy melanin.

Điều trị nám đốm đòi hỏi thời gian dài, phối hợp nhiều phương pháp và nguy cơ tái phát cao.

Cách điều trị nám hỗn hợp

Đây là dạng khó điều trị nhất vì melanin tồn tại ở cả biểu bì và trung bì. Do đó, nám hỗn hợp cần điều trị đa phương pháp, kiên trì, theo dõi sát để tránh biến chứng và tối ưu kết quả.

1. Phối hợp thuốc bôi + đường uống

• Thuốc bôi: hydroquinone, retinoids, azelaic acid, kết hợp peel nông.
• Đường uống: tranexamic acid, chất chống oxy hóa.

2. Can thiệp công nghệ

• Laser Nd:YAG hoặc Pico với thông số phù hợp, kết hợp peel hóa học nhẹ để tăng hiệu quả.
• Có thể áp dụng mesotherapy tranexamic acid (tiêm vi điểm) trong một số trường hợp chọn lọc.

Bên cạnh đó, bạn cần chăm sóc da hỗ trợ.

Trong cuộc hành trình tìm hiểu các kiểu nám và cách điều trị, chúng ta đã nhận thấy sự quan trọng của việc phân biệt rõ ràng giữa chúng. Điều này giúp chúng ta lựa chọn những phương pháp chăm sóc da phù hợp và hiệu quả nhất. Mong rằng bài viết về các loại nám này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về làn da và tìm ra phương pháp điều trị phù hợp.

Tài liệu tham khảo:

• 10+ surprisingly way of melasma treatment and limit recurrence - Rohto Aohal Clinic - https://rohtoaohalclinic.com.vn/en/10-surprisingly-way-of-melasma-treatment-and-limit-recurrence.html
• Medical Management of Melasma: A Review with Consensus Recommendations by Indian Pigmentary Expert Group - NIH - https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5724303/